Kali Linux Komutları: A’dan Z’ye Kapsamlı Rehber
Kali Linux Nedir ve Neden Kullanılır?
Kali Linux, özellikle siber güvenlik uzmanları, etik hackerlar ve penetrasyon test uzmanları için geliştirilmiş, Debian tabanlı güçlü bir Linux dağıtımıdır. İçerisinde yüzlerce güvenlik aracı ve test yazılımı önceden yüklenmiş olarak gelir. Bu da onu, güvenlik testleri yapmak isteyenler için vazgeçilmez bir işletim sistemi haline getirir.
Kali Linux’un Tarihçesi
Kali Linux, 2013 yılında Offensive Security tarafından, BackTrack Linux’un devamı olarak geliştirilmiştir. BackTrack’in popülerliği ve güçlü araç desteği, Kali Linux’un daha gelişmiş ve güvenli bir sürüm olarak ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bugün siber güvenlik camiasında adeta bir standart haline gelmiştir.
Etik Hackerlar İçin Önemi
Etik hackerlar, sistemlerdeki açıkları bulmak ve raporlamak için Kali Linux’u tercih ederler. Çünkü tek bir işletim sistemi altında, ağ analizi, şifre kırma, istismar (exploit) geliştirme gibi birçok araç hazır gelir. Bu da zaman tasarrufu sağlar.
Popüler Kullanım Alanları
- Penetrasyon Testi: Ağ ve sistem güvenliğini test etmek için.
- Adli Bilişim: Veri kurtarma, log analizi ve olay yeri incelemesi.
- Ağ Güvenliği: Sızma testleri, trafik analizi ve saldırı simülasyonları.
- Eğitim: Üniversiteler ve eğitim kurumlarında siber güvenlik öğretiminde kullanılır.
Kali Linux’ta Terminalin Gücü
Linux’un en büyük avantajlarından biri terminaldir. Grafik arayüz birçok işlemi kolaylaştırsa da, gerçek güç terminal komutlarında gizlidir.
Terminal Neden Tercih Edilir?
- Daha hızlıdır.
- Daha fazla kontrol sağlar.
- Uzaktan bağlantılarda (SSH) kullanılabilir.
Komut Satırının Avantajları
- Otomasyon imkanı sunar.
- Daha düşük sistem kaynağı kullanır.
- Script yazma ve planlı görevler (cron) için uygundur.
Temel Kali Linux Komutları
Kali Linux öğrenmeye başlayanların ilk öğrenmesi gereken komutlar, dosya ve dizin yönetimiyle ilgilidir.
ls, cd, pwd
- ls: Dizin içeriğini listeler.
- cd: Dizinler arasında geçiş yapar.
- pwd: Şu anki dizin yolunu gösterir.
touch, mkdir, rm
- touch: Yeni dosya oluşturur.
- mkdir: Yeni klasör oluşturur.
- rm: Dosya veya klasör siler.
cat, more, less
- cat: Dosya içeriğini görüntüler.
- more: İçeriği sayfa sayfa gösterir.
- less: İçeriği ileri-geri kaydırarak inceleme imkanı sunar.
Dosya ve Dizin Yönetimi Komutları
Dosya ve dizinlerin yönetimi, her Linux kullanıcısının ustalaşması gereken temel becerilerden biridir. Kali Linux’ta da aynı mantık geçerlidir.
cp ve mv
- cp [kaynak] [hedef]: Dosya veya klasör kopyalamak için kullanılır.
- mv [kaynak] [hedef]: Dosya taşımak veya yeniden adlandırmak için kullanılır.
Örnek:
find ve locate
- find: Belirli kriterlere göre dosya aramak için kullanılır.
- locate: Daha hızlı arama yapar, ancak önceden veritabanının güncellenmiş olması gerekir (
updatedb).
Örnek:
du ve df
- du: Dosya veya klasörlerin kapladığı alanı gösterir.
- df: Disk kullanımını listeler.
Kullanıcı ve Yetki Yönetimi
Linux’ta kullanıcı ve izin sistemi, güvenliğin temel taşını oluşturur. Kali Linux komutlarıyla bu süreç daha kontrollü bir şekilde yönetilir.
adduser ve deluser
- adduser kullanıcı_adı: Yeni kullanıcı ekler.
- deluser kullanıcı_adı: Kullanıcıyı sistemden kaldırır.
sudo ve su
- sudo: Yönetici (root) yetkisiyle komut çalıştırır.
- su: Root kullanıcısına geçiş yapar.
chmod ve chown
- chmod: Dosya izinlerini değiştirir.
- chown: Dosya veya klasörün sahibini değiştirir.
Örnek:
Ağ Yönetimi Komutları
Kali Linux, ağ yönetimi ve güvenlik testlerinde oldukça güçlüdür. Ağ ile ilgili komutlar, sistem yöneticileri ve siber güvenlik uzmanları için olmazsa olmazdır.
ifconfig ve ip
- ifconfig: Ağ arayüzlerini görüntüler ve yapılandırır.
- ip addr / ip route: Modern sistemlerde daha yaygın olarak kullanılır.
ping ve traceroute
- ping: Bir sunucunun erişilebilirliğini test eder.
- traceroute: Paketlerin hedefine ulaşırken geçtiği yolları gösterir.
netstat ve ss
- netstat: Ağ bağlantılarını, yönlendirme tablolarını ve portları listeler.
- ss: Netstat’a alternatif, daha hızlı ve detaylıdır.
Paket Yönetimi ve Güncellemeler
Kali Linux, Debian tabanlı olduğu için APT (Advanced Package Tool) kullanır.
apt-get ve apt-cache
- apt-get update: Paket listelerini günceller.
- apt-get upgrade: Yüklü paketleri günceller.
- apt-cache search paket_adi: Paket araması yapar.
dpkg
- dpkg -i paket.deb: .deb dosyalarını yükler.
- dpkg -r paket: Paket kaldırır.
Yazılım Kaynaklarını Yönetme
/etc/apt/sources.list dosyasında yazılım kaynakları (repository) bulunur. Buradaki ayarlar güncel tutulmalıdır.
Sistem İzleme ve Performans Komutları
Linux sistemlerinde performans izleme, sorun giderme açısından kritik öneme sahiptir.
top ve htop
- top: Sistem süreçlerini ve kaynak kullanımını gösterir.
- htop: Daha gelişmiş, renkli ve interaktif bir arayüz sunar.
ps ve kill
- ps aux: Çalışan süreçleri listeler.
- kill PID: Belirli bir süreci sonlandırır.
free ve uptime
- free -m: Bellek kullanımını gösterir.
- uptime: Sistem ne kadar süredir çalışıyor ve yük durumu nedir, bunu gösterir.
Dosya Arşivleme ve Sıkıştırma Komutları
Linux kullanıcıları sıkça arşivleme ve sıkıştırma işlemleri yapar. Kali Linux’ta kullanılan bazı temel komutlar:
tar, gzip, gunzip
- tar -cvf arsiv.tar dosya/ → Arşiv oluşturur.
- tar -xvf arsiv.tar → Arşivi açar.
- gzip dosya.txt → Dosyayı sıkıştırır.
- gunzip dosya.txt.gz → Sıkıştırmayı açar.
zip ve unzip
- zip paket.zip dosya.txt → Zip dosyası oluşturur.
- unzip paket.zip → Zip dosyasını açar.
Güvenlik ve Şifreleme Komutları
Kali Linux, güvenlik odaklı bir sistem olduğu için şifreleme ve kimlik doğrulama araçlarıyla donatılmıştır.
gpg
Dosyaları şifrelemek ve imzalamak için kullanılır.
Örnek:
openssl
Sertifika oluşturma, şifreleme ve güvenlik testleri için kullanılır.
ssh-keygen
Uzak bağlantılar için güvenli SSH anahtarları üretir.
Servis ve Süreç Yönetimi
Kali Linux’ta servisler ve süreçler, sistemin stabil çalışması açısından oldukça önemlidir. Özellikle ağ güvenliği ve test ortamlarında doğru servis yönetimi kritik rol oynar.
systemctl
Modern Linux dağıtımlarında servis yönetimi için kullanılan komuttur.
- systemctl start servis_adı → Servisi başlatır.
- systemctl stop servis_adı → Servisi durdurur.
- systemctl enable servis_adı → Sistemin açılışında otomatik başlatır.
service
Daha eski bir yöntemdir, hâlâ bazı sistemlerde kullanılır.
journalctl
Sistem loglarını görüntülemek için kullanılır.
Ağ Güvenliği için Kali Linux Komutları
Kali Linux, ağ güvenliği testlerinde kullanılan en popüler işletim sistemidir. İşte ağ analizi için önemli komutlar:
nmap
Ağ tarama aracı olarak bilinir. Açık portları ve servisleri listeler.
netcat (nc)
Ağ bağlantısı testleri için kullanılır. Veri gönderme ve alma işlemleri yapılabilir.
tcpdump
Ağ trafiğini yakalamak için güçlü bir araçtır. Wireshark’ın komut satırı alternatifi sayılabilir.
Penetrasyon Testinde Sık Kullanılan Komutlar
Kali Linux, yüzlerce hazır araçla birlikte gelir. Penetrasyon testlerinde kullanılan en temel komutlar şunlardır:
msfconsole (Metasploit)
Siber güvenlik uzmanlarının en sık kullandığı araçtır. Zafiyet taraması, exploit ve payload çalıştırma için kullanılır.
aircrack-ng
Kablosuz ağ güvenlik testleri için geliştirilmiştir. Wi-Fi şifrelerini test etmek için kullanılır.
hydra
Brute force saldırıları yapmak için kullanılır. SSH, FTP, HTTP gibi birçok protokolde şifre kırma denemeleri yapılabilir.
Kali Linux Komutları ile Otomasyon
Linux’un en güçlü yanlarından biri otomasyondur. Kali Linux kullanıcıları da günlük işlerini kolaylaştırmak için bu özelliklerden faydalanır.
Bash Scriptleri
Tekrarlayan görevler için bash scriptleri yazılabilir.
Cron ile Zamanlama
Belirli aralıklarla otomatik görev çalıştırmak için kullanılır.
Örnek:
(Yukarıdaki komut, her gün saat 02:00’de backup.sh scriptini çalıştırır.)
Yeni Başlayanlar İçin Pratik İpuçları
Kali Linux komutlarını öğrenmek başlangıçta zor olabilir, ancak bazı püf noktalarıyla süreç hızlanır.
Komutları Daha Hızlı Öğrenme Yöntemleri
- man komut_adı → Komutun kullanım kılavuzunu açar.
- komut --help → Kısayol seçeneklerini gösterir.
Aliases Kullanımı
Sık kullanılan komutlara kısa yollar tanımlanabilir.
Sık Yapılan Hatalar ve Çözümleri
Kali Linux kullanıcılarının en çok karşılaştığı hatalar şunlardır:
Yetki Sorunları
Çözüm: sudo ile komutu çalıştırmak veya root kullanıcısına geçiş yapmak.
Paket Yükleme Problemleri
Çözüm: Paket listelerini güncellemek (sudo apt-get update) ve depo kaynaklarını kontrol etmek.
Ağ Bağlantısı Hataları
Çözüm: ifconfig veya ip addr ile ağ bağlantılarını kontrol etmek, ping ile test yapmak.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
1. Kali Linux’ta root yetkisi nasıl alınır?
sudo su komutunu kullanarak root yetkisine geçiş yapılabilir.
2. Hangi komutlar en sık kullanılır?
ls, cd, pwd, apt-get, nmap ve msfconsole en sık kullanılan komutlardır.
3. Yeni başlayanlar için hangi komutlar öğrenilmeli?
Temel olarak ls, cd, pwd, mkdir, rm gibi dosya yönetim komutları öğrenilmelidir.
4. Kali Linux diğer Linux dağıtımlarından farkı nedir?
Kali Linux, güvenlik ve penetrasyon testleri için optimize edilmiştir. Diğer Linux dağıtımları genel kullanım için geliştirilmiştir.
5. Kali Linux güvenli midir?
Evet, güvenlidir. Ancak saldırı araçları barındırdığı için dikkatli kullanılmalıdır.
6. Hangi komutlarla sistem güncellenir?
sudo apt-get update && sudo apt-get upgrade -y komutu ile sistem güncellenebilir.
Sonuç ve Öneriler
Kali Linux, güçlü araçları ve komut satırı yetenekleriyle siber güvenlik alanında birincil tercih olmuştur. Bu rehberde, temel dosya yönetiminden, ağ güvenliği komutlarına ve penetrasyon testlerine kadar geniş bir yelpazede komutları inceledik.
Kali Linux komutlarını öğrenmek zaman alabilir, ancak küçük adımlarla başlayarak düzenli pratik yaparsanız kısa sürede ustalaşabilirsiniz.
👉 İleri seviye kullanıcılar için önerim, bash scriptleriyle otomasyon geliştirmek, Metasploit Framework üzerinde uzmanlaşmak ve ağ analizi araçlarını derinlemesine öğrenmek olacaktır.